کاندیداسنج| پس از گمانه‌زنی‌های متعدد در خصوص عملکرد علی لاریجانی برای رسیدن به بهارستان دوازدهم، خبرهایی مبنی بر ائتلاف لاریجانی با طیف اعتدالیون و ارائه لیست واحد لاریجانی – روحانی شنیده می‌شود که این اخبار نقشه راه نسبی طیف‌های سیاسی در انتخابات پیش رو را نشان می‌دهند.
طبق این خبر یاران لاریجانی که رقابت برای انتخابات مجلس را از مدت‌ها پیش شروع کرده بودند و با تردید، مترصد ایجاد فرصتی برای ائتلاف با یک طیف سیاسی بودند، اکنون به سمت اعتدالیون و احتمالا مثلث اصلاح‌طلبان یعنی کارگزاران، ندای ایرانیان و اعتماد ملی میل کرده است. گرچه هنوز این خبر از سوی لاریجانی و حامیانش تایید نشده اما می‌تواند یکی از گزینه‌های پیش روی لاریجانی باشد.
اگرچه منصور حقیقت‌پور، مشاور لاریجانی در روزهای اخیر و پس از تأیید صلاحیت‌ها گفته است: «فرصت باقی است و شورای نگهبان باید یک تجدیدنظر کرده، اعتراضات آقایان را بررسی کرده و بپذیرد. آقای لاریجانی به دنبال این بود که دوستان ادوار مشارکت بیشتری در ثبت‌نام برای انتخابات داشته باشند که تنور انتخابات داغ‌تر شده و منویات رهبری تحقق پیدا کند. من چهار نفر را نام می‌برم که آنان رد صلاحیت شدند، درحالی‌که نیم میلیون رأی برای جمهوری اسلامی ایران می‌توانستند بیاورند.» وی که این روزها مواضعش برای رسانه‌ها مهم شده است در حالی مدعی است که اکثر نماینده‌های ادوار رد صلاحیت شده‌اند که افراد زیادی از اطرافیان طیف لاریجانی در انتخابات حضور دارند و گمانه‌زنی‌ها از ائتلاف لاریجانی – روحانی مهر تأییدی بر حضور نزدیکان آنها در انتخابات است.
چهره‌هایی که تأیید شدند
نتیجه احراز صلاحیت‌های داوطلبان دوازدهمین دوره از انتخابات مجلس از روز جمعه ۱۵ دی به متقاضیان اعلام شد و خبرها حکایت از احراز صلاحیت داوطلبان طیف‌های مختلف سیاسی از حوزه‌های انتخابیه سراسر کشور دارد و صلاحیت چهره‌های شاخص جریان اصلاح‌طلب و اعتدال‌گرا همچون محمدباقر نوبخت، مسعود پزشکیان، علی مطهری و غلامرضا تاجگردون تأیید شده است. با همه این اوصاف، نیروهای سیاسی آرایش‌هایی را در برنامه خود قرار داده‌اند که توجه به این آرایش‌ها می تواند نگاه جامعی از نقشه راه احزاب در انتخابات پیش رو نشان دهد. اگر به میدان انتخاباتی کنونی و مواضع گروه‌های سیاسی نگاه کنیم، می‌توانیم در دو جبهه عملکرد احزاب و گروه‌های سیاسی را بررسی کنیم.
ریسک لاریجانی؟
در ماه‌های گذشته به‌خوبی واضح بود که احزاب نزدیک به سید محمد خاتمی و هسته سخت دوم خردادی‌ها دچار انفعال و بی‌عملی شده‌اند؛ اما حلقه اطرافیان حسن روحانی و کارگزاران دولت وی مصمم به شرکت در انتخابات هستند. یکی از دلایل این عدم قدرت تصمیم‌گیری اصلاح‌طلبان را می‌توان در عملکرد ناامیدکننده فراکسیون امید مجلس دهم و دولت روحانی دانست؛ هنگامی که آنها تمام تخم‌مرغ‌های خود را در سبد حسن روحانی گذاشتند؛ اما عملکرد غیرقابل دفاع وی در حوزه‌های اقتصادی و معیشتی موجب شد اصلاح‌طلبان به‌عنوان مهم‌ترین حامیان دولت قبل زیر سوال قرار بگیرند و توان پاسخگویی به عملکرد دولت را نداشته باشند. علی‌رغم چالش‌های فوق که به عملکرد دولت روحانی و اطرافیانش در سال‌های ۹۲ الی ۱۴۰۰ برمی‌گردد، حالا خبرها از ریسک لاریجانی در اتخاذ تصمیم برای ارائه لیست با حسن روحانی شده است و باید دید عواقب ریزش بدنه اجتماعی نسبت به حسن روحانی متوجه لاریجانی هم می‌شود یا خیر. گرچه به نظر می‌رسد هنوز این خبر قطعی نباشد و باید منتظر اخبار نهایی بود.
این در حالی است که ایده‌ها و تفکرات دو دسته اصلاح‌طلبان در خصوص رویدادهای سیاسی و اجتماعی تفاوت‌هایی بنیادین دارد و این تفاوت‌ها در موضوعات مهمی مثل انتخابات نمود بیشتری در خط اجرایی راهبردهای آنها دارد. به‌عنوان مثال در انتخابات آتی مجلس دوازدهم هم شاهد این دو دستگی رویه در جریان اصلاحات هستیم و رادیکال‌ها که عمدتا در احزاب همسو با اتحاد ملت تعریف می‌شوند و با پیشروی آذر منصوری به‌عنوان دبیرکل جبهه اصلاحات حرف‌های خود را در فضای سیاسی عنوان می‌کنند، در خصوص انتخابات ۱۴۰۲ با عناوین مختلفی رویکرد پشت کردن، قهر با انتخابات و همچنین سایه‌نشینی سیاسی را دنبال کرده‌اند. این در حالی است که میانه‌روها آرایش سیاسی کاملا جدا از تئوری جبهه اصلاحات گرفته‌اند و طبق خبرهایی که از این طیف‌ها منتشر شده، تصمیم دارند با برنامه‌هایی در انتخابات شرکت کنند.
نزدیکی اصلاح‌طلبان عمل‌گرا به روحانی
طیف تندروی اصلاح‌طلبان که سال ۱۴۰۰ مانع حمایت از همتی شده بود، اکنون شریان‌های جبهه اصلاحات را در اختیار گرفته است. آذر منصوری، دبیرکل این تشکیلات شده و جواد امام در مقام سخنگویی است؛ امری که موجب شده در آستانه انتخابات ۱۱ اسفندماه، اصلاحات بلاتکلیف‌تر از همیشه در زیر سایه سنگین رادیکالیسم اتحاد ملت به پیشواز انتخابات برود. این اوضاع و احوال، صدای احزابی که تمایل به نقش‌آفرینی دارند را درآورده است. حزب کارگزاران سازندگی در دیدار اخیر با روحانی از وی خواستند تا جبهه اصلاحات را از انفعال بیرون بیاورد؛ در این دیدار مشخصا محسن هاشمی، رئیس شورای مرکزی کارگزاران از تفوق طیف منفعل جریان اصلاحات بر طیف فعال گفته و متذکر شده است: «تا زمانی که شما سران ابتکار عملی نداشته باشید، تحولی رخ نمی‌دهد.»
حزب ندای ایرانیان هم در دیدار با حسن روحانی از انفعال و بی‌برنامگی جبهه اصلاحات و بردن فضا به سمت عدم کاندیداتوری اصلاح‌طلبان انتقاد کرده و پیشنهاد دادند یک دبیرخانه یا کمیته مشترک بین احزاب و گروه‌های هم‌فکر و بزرگان جریان اعتدال شکل بگیرد تا آمادگی و هماهنگی‌های لازم برای تصمیم‌گیری در خصوص انتخابات انجام شود.
آرایش انتخاباتی اصلاح‌طلبان برای انتخابات ۱۴۰۲ آرایشی مثلثی است که از سه ضلع کارگزاران، ندای ایرانیان و اعتماد ملی شکل گرفته است. طبق اظهارات چهره‌های این احزاب، حضور چهره‌هایی از کارگزاران، ندای ایرانیان و همچنین اعتماد ملی در دور دوازدهم انتخابات مجلس شورای اسلامی قطعی است.
حسین مرعشی، دبیرکل حزب کارگزاران هم در نشست خبری این حزب که در روز یکشنبه ۱۰ دی برگزار شد، اعلام کرد: «ما منتظریم که نتیجه تأیید صلاحیت‌ها بیاید و تمام ۱۸۰ نفری که از کل جبهه اصلاحات در کل حوزه‌های انتخابیه کشور ثبت‌نام کرده‌اند وضعیت تأییدشان مشخص شود، آن زمان می‌توانیم در مورد ائتلاف سخن بگوییم.»
ائتلاف اعتدالیون و اصلاحات؟
حالا که احراز صلاحیت‌ها اعلام شده‌اند، برخی از فعالان سیاسی و تشکیلاتی اصلاح‌طلب، در رسانه‌ها چنین اعلام کرده‌اند که با توجه به اینکه تعداد داوطلبان انتخابات این جناح در حوزه انتخابیه تهران به حدی نیست که لیست انتخاباتی بدهند، قرار است لیست واحدی از سوی جریان نزدیک به علی لاریجانی و حسن روحانی منتشر شود.
نظریه ائتلاف اعتدالیون و اصلاحات از ابتدا مطرح بود و چندی پیش هم با اظهارات نوبخت قوت گرفت و احتمالا اصلاح‌طلبان برای فعالیت گسترده‌تر انتخاباتی با جریانات نزدیک به خود یعنی اعتدال‌گرایان و حامیان علی لاریجانی وارد ائتلاف شوند؛ اما در خصوص لاریجانی بحث‌های مختلفی جاری بود و در خصوص عملکرد وی برای انتخابات پیش رو گمانه‌زنی‌های بسیاری می‌شود.
لازم به ذکر است که پیش از این هم نوبخت در جلساتی متعدد با اصلاح‌طلبان کارگزاران، ندای ایرانیان و اعتماد ملی شرکت کرده و همچنین از احتمال ائتلاف با اصلاح‌طلبان در ادامه مسیر انتخاباتی صحبت کرده است. گفته می‌شود که اعتدالیون با محوریت روحانی در انتخابات مجلس خبرگان و نوبخت در انتخابات مجلس شورای اسلامی به این آوردگاه‌های سیاسی بیایند.
نزدیکان لاریجانی تأیید صلاحیت شدند
از طرفی شنیده‌ها حاکی از تأیید صلاحیت یاران نزدیک لاریجانی برای ورود به انتخابات ۱۴۰۲ است. بر این اساس محمدرضا باهنر(نایب رئیس مجلس در ادوار مختلف) علی افراشته (معاون لاریجانی در مجلس)، محمدباقر نوبخت (سرلیست اعتدال و توسعه) علی مطهری (نماینده ادوار تهران)، پیرمؤذن (نماینده ادوار اردبیل) و تاجگردون (نماینده ادوار گچساران) و جواد هروی (نماینده ادوار مجلس و سخنگوی حزب اعتدال و توسعه) برای ورود به انتخابات تأیید صلاحیت شده‌اند. به گفته طحان نظیف، سخنگوی شورای نگهبان تنها ۲۶ نفر از نمایندگان فعلی مجلس، حدود ۹ درصد از کل نمایندگان مجلس یازدهم رد صلاحیت شده‌اند، لذا رقابت سنگینی بین نمایندگان فعلی مجلس که در روزهای مانده به انتخابات بررسی بودجه ۱۴۰۲ را در دستور کار دارند و نمایندگان ادوار مجلس که کاری به جز تبلیغات انتخاباتی ندارند، در جریان است. البته به نظر می‌رسد که علی لاریجانی هنوز هم دچار تردید است و برای انتخاب بین ائتلاف با اصلاح‌طلبان و اعتدالیون در کنارشان و همچنین ائتلاف با اصول‌گرایان، تصمیم قطعی را نگرفته باشد. از طرفی ریسک ائتلاف با اصلاح‌طلبان می‌تواند به مطلوبیت و صرفه سیاسی مانند سال‌های ۹۲ و ۹۴ نیرزد و علاوه بر این در داخل اردوگاه اصلاح‌طلبان هم مخالفان متعددی دارد.
لاریجانی با اصلاح‌طلبان یا اصول‌گرایان؟
در طرف مقابل هم پایداری‌ها و تحول‌خواهان با سیاق لاریجانی همخوانی نخواهند داشت و احتمال دارد ائتلاف او با اصول‌گرایان مانند سال ۹۰ باشد، به‌طوری‌که او در کنار ائتلاف اصول‌گرایان قرار گرفت، کاظم جلالی را به نمایندگی از خود به جلسات ائتلاف فرستاد و قبل از ورود به مجلس با غلامعلی حداد‌عادل مؤتلف شد و بلافاصله بعد از انتخابات مجلس دوباره تبدیل به رقیب او برای ریاست شد. البته که لاریجانی برای انتخاب چنین گزینه‌ای با موانعی همچون فاصله فکری با تحول‌خواهان و کنار نیامدن با پایداری‌ها روبه‌رو است. اگر بخواهیم شرایط ائتلاف لاریجانی با اصلاح‌طلبان را بررسی کنیم، باید این نکته را در نظر بگیریم که حتی در صورت یافتن گزینه‌های مناسب در بین اعتدالیون، او مخالفان جدی در اصلاح‌طلبان دارد که حاضر نیستند شرایط سال ۹۲ را تکرار کنند و همچنین مانع دیگری که سر راه لاریجانی برای این ائتلاف وجود دارد این است که اکنون سال ۹۴ نیست که ائتلاف با اصلاح‌طلبان به خروج از جناح راست بیرزد و ممکن است این ائتلاف حتی با نتیجه شکست سنگین روحانی و اعتدالیون همراه باشد. با همه اینها روز گذشته خبری مبنی بر تصمیم لاریجانی برای ائتلاف با روحانی و ارائه لیست مشترک منتشر شده است و گفته می‌شود از آنجایی که تعداد داوطلبان انتخابات این جناح در حوزه انتخابیه تهران به حدی نیست که لیست انتخاباتی بدهند، قرار است لیست واحدی از سوی جریان نزدیک به علی لاریجانی و حسن روحانی منتشر شود.
بااین‌حال باید با داغ شدن تنور انتخابات در ماه‌های پایانی، منتظر کنشگری چهره‌ها از جناح‌های سیاسی باشیم. کنشگری‌هایی در سطح فعالیت‌های گروهی، ارائه لیست، ائتلاف و مانور تبلیغاتی روی چهره‌های هر جریان که می‌تواند کار جریانات سیاسی را پیش ببرد.
ارسال نظر شما
مجموع نظرات : 0 در انتظار بررسی : 0 انتشار یافته : ۰